Parkinson ilerleyici ve tedavisi zor bir hastalıktır. Tedavi süreci ilerledikçe ilaçlara karşı direnç gelişir ve hastada istenmeyen birçok yan etki oluşur. Hastalığın başlıca belirtileri, hareketleri başlatmada güçlük, uygulamada yavaşlık, kaslarda kasılma ve istirahat halindeyken olan titremelerdir. Zaman geçtikçe bu belirtilere yenileri eklenir
Parkinson hastalığı; beyinde dopamin denen bir maddenin eksikliği ile oluşur.Tedavinin ana amacı, eksik olan bu maddenin tekrardan yerine konmasıdır. Bu amaçla en sık kullanılan ilaçlar levadopa denen beyinde eksik olan dopaminin ön maddesidir. İkinci grup ilaçlar ise dopamine benzer etki gösteren dopamin agonistleridir. Bunlar dışında beyinde dopamin miktarını arttırmaya yönelik, dopamine benzer etki gösteren birçok ilaç tedavide denenmiş ve halen günümüzde denenmeye çalışılmaktadır.
Bir hastalıkta çok ilaç denenmesinin sebebi, hastalıkta tedavinin tam başarı kazanmamış olmasıdır. Parkinson hastalığı ilerleyici bir hastalıktır. Hastanın şifa beklentisi, kullanılan ilaçların kısıtlılığı, ilaçların bir süre sonra hastalığa etki etmemesi hastayı ve doktoru zor durumda bırakır.
Tedavide aşağıdaki hususlara dikkat etmek başarıyı arttırır.
- Öncelikle deneyimli bir hekim tarafından doğru tanı konmalıdır. Bazı ilaçlar, kimyasal maddeler ve hastalıklar, parkinson hastalığına benzer belirtiler gösterir.
- Hastalığın ağırlık derecesine göre ilk tercih edilecek ilaç grubuna dikkat etmek gerekir. Dopaminin ön maddesi olan levadopayı uzun süre kullanmak, istemsiz hareketler ve hastalık belirtilerinde dalgalanmalar yapar. Bazen istenmeyen istemsiz hareketler kalıcı olabilir.
- Parkinson hastalığında tedavi daha çok ilaçla kontrol altına alınamayan titremeye yöneliktir. Cerrahiden sonra da hastalar ilaçlardan kurtulamazlar.Kısaca cerrahi ilaçla kontrol altına alınamayan belirtileri, kontrol altına almaya çalışan bir metottur. Yalnızca titreme olan hastalarda başarı sağlanabilir.
- Hastalık ilerledikçe, belirtileri kontrol altına almak için hasta kendi kendine ilaç dozunu ayarlar.Bu durum ilaç doz ayarının bozulmasına neden olur. İlaca bağlı yan etkiler ortaya çıkar ve bazen bu yan etkilerin sona erdirilmesi imkansız hale gelir.
- Parkinson hastalığının tedavi başarısı hekimin doğru tanı koyması, uygun ilaç başlaması, hasta ve hasta yakınları ile iletişim içinde olmasına bağlıdır.
Dr. Serdar Dağ
